Stosunki osobowe, oparte na uczuciach sympatii

Pobudzają uczniów do pracy i wysiłku. Stosunki zaś oparte na wzajemnej wrogości obniżają z reguły efektywność we wszystkich niemal dziedzinach ich działalności szkolnej. Tak więc narastanie coraz to trwalszych stosunków osobowych, wyrażających się w uczuciach sympatii, sprzyja znacznie umacnianiu się w klasie konstruktywnych stosunków rzeczowych. Stosunki rzeczowe i osobowe nie wyczerpują oczywiście wszystkich możliwych stosunków interpersonalnych w strukturze klasy szkolnej. Nawet w obrębie wyżej wymienionych stosunków można wyróżnić takie, jak: stosunki dominacji (przewodzenia), submisji (uległości), równorzędności (partnerstwa). Psychologowie przyjmują różne podziały stosunków interpersonalnych, posługując się rozmaitymi kryteriami. Niektórzy np. dzielą stosunki interpersonalne z punktu widzenia założeń higieny psychicznej. Wyróżniają oni stosunki społeczne sprzyjające zdrowiu psychicznemu ludzi, i takie, które mu szkodzą. Pierwsze z nich charakteryzują się bezstronną wzajemną znajomością partnerów, żywionymi przez nich odwzajemnionymi uczuciami sympatii, przejawianą troską o wspólne dobro i szczęście osobiste, nawiązywanie ze sobą zdrowej i szerokiej łączności, stawianie sobie racjonalnych wymagań i okazywanie wzajemnej tolerancji. Podziału stosunków interpersonalnych dokonali także m.in. S.R. Slawson i L. Wiese. S.R. Slawson zastosował nierozłączny podział stosunków interpersonalnych. Obejmuje on: 1) stosunek dominacji submisji, stosunek pasożytniczy, 3) stosunek symbiotyczny, 4) stosunek anaklityczny, 5) stosunek wspierający, 6) stosunki równorzędne. L. Wiese dokonał podziału stosunków interpersonalnych na stosunki łączące i dzielące.