Zjawisko przywództwa w klasie szkolnej jest faktem bezspornym. Istnieje w zasadzie w dwojakiej postaci. Albo stanowi wyraźne zagrożenie dla pracy dydaktyczno-wychowawczej albo też sprzyja jej mniej lub bardziej. W pierwszym przypadku przywódcy stają się groźnymi rywalami nauczycieli. Niejednokrotnie też destruktywny wpływ na klasę i poszczególnych uczniów jest znacznie większy i bardziej przemożny niż konstruktywny wpływ niejednego nauczyciela. Uczniowie bowiem z reguły podporządkowują się swym przywódcom niemal bezwzględnie. I są im posłuszni nawet w sprawach, które pozostają w wyraźnej sprzeczności z wymaganiami nauczycieli. Wpływ taki przejawiają szczególnie przywódcy nie ujawnieni w formalnym nurcie życia klasy. Toteż oni właśnie sprawiają nauczycielom najwięcej kłopotu. Oprócz wspominanych co dopiero przywódców istnieją tacy, którzy są prawdziwą „podporą” i pomocą w działalności pedagogicznej nauczycieli. Należą do nich uczniowie, których przywództwo w nurcie nieformalnym klasy nie różni się specjalnie od sprawowanego przez nich kierownictwa w jej oficjalnym (formalnym) nurcie. Są to przeważnie uczniowie, którzy spełniając formalne funkcje klasowe, pełnią jednocześnie rolę przywódców w ścisłym znaczeniu tego słowa. Zbieżność funkcji klasowych i ról przywódczych jest wcale nie tak rzadkim zjawiskiem, jak mogłoby się wydawać. Zwłaszcza uczniowie pełniący określone funkcje klasowe przez dłuższy czas, są jednocześnie przywódcami swej klasy. Oczywiście nie zawsze przysługuje im ranga przywódcy całej klasy. Najczęściej skupiają wokół siebie pewną mniej lub bardziej liczną grupę uczniów, którzy nadają klasie określony kierunek wspólnych działań i przeżyć. Istnieją jednak również tacy uczniowie, pełniący formalne funkcje klasowe, których nikt z klasy nie uznaje na serio za swych prawdziwych przywódców. Tacy uczniowie są na ogół nie łubiani przez klasę. Nic więc dziwnego, że wpływy ich w klasie są znacznie ograniczone, w istocie rzeczy bowiem nie są oni przywódcami, a jedynie formalnymi zwierzchnikami, pozostającymi wyłącznie na usługach nauczycieli, a nie klasy.
